R&R.Vietnam: Dag 5 vervolg: Mekong delta vanaf het water en excursies

Toen we van onze fietstocht terug aan boord kwamen, waren de voorbereidingen voor onze lunch al in volle gang. Voordat we aan tafel werden uitgenodigd konden we nog kort wat indrukken opdoen van het leven op dit zijkanaal waar we nu voeren. Eenvoudige huizen tussen bananenbomen, kokospalmen en ander groen, een houtzagerij, mensen die ons in hun sampans vriendelijk lachend passeerden.

Wat hebben we heerlijk gegeten!! Gebakken loempia's, lekker! Onze gastvrouw deed voor hoe we de verse loempia's konden maken: het dunne witte rijstblad (we wisten nu hoe dat gemaakt werd!) vullen met verse sla en andere groente en stukjes van de vers gebakken zoetwatervis - dan dippen in de onovertroffen vissaus .... mmm. En nergens heb ik meer zo'n lekkere zoetzure soep gegeten. Vlees en mie en dan nog vers fruit toe. Onze jonge gids zat ook heerlijk mee te genieten. Complimenten aan onze gastvrouw-kok!

Ondertussen waren we op weg naar Cai Be op de wijdere wateren gekomen. De Mekong rivier komt van het Tibetaanse hoogland en stroomt door China, Thailand, Laos en Cambodja voordat hij zich in Vietnam vertakt in twee grote rivieren, die met tal van zijrivieren en verbindingskanalen de Mekongdelta vormen en uitmonden in de Zuid-Chinese Zee.

De waterstanden in de delta kunnen sterk wisselen. Aan de kademuren in sommige kanalen en zijrivieren was dat goed te zien.
Door de afzetting van rivierslib door de eeuwen heen is de Mekong delta een zeer vruchtbaar gebied. Vietnam is - volgens onze gidsen - inmiddels de grootste rijstleverancier van de wereld. Een groot deel van deze rijst komt uit de delta: er kan hier maar liefst 3x per jaar geoogst worden. In het midden van Vietnam (rond Hoi An o.a.) is ook veel rijstteelt, maar hier is de oogst beperkt tot 2x per jaar, terwijl in de hoge en koude noordelijke bergstreken maar 1x gezaaid (ca. april) en geoogst kan worden.
Het is door deze vruchtbaarheid dat ook de fruitteelt het zo goed doet. Visserij- en garnalenteelt is een derde belangrijke inkomstenbron.

Visfuiken aan de rand van enorme bedden waterhyacinten.
Voor zeevaarders zijn deze wateren te ondiep, maar de diversiteit aan platbodems en sampans, die we gezien hebben, is werkelijk fascinerend. Praktisch alle vervoer gaat over water, want op de eilanden ontbreken autowegen nagenoeg. De Mekong zorgt voor leven en werkgelegenheid en heeft daardoor een enorme aantrekkingskracht. Zowel op als aan het water wordt geleefd.

De ecologische, economische en leefomstandigheden worden echter door verschillende factoren ernstig bedreigd. Bijv. door de aanleg van dammen bovenloops (recent in Laos een 3e megadam in de Mekongrivier), door de gevolgen van de klimaatverandering (grotere periodes van droogte of juist het stijgen van de zeespiegel) en door het ontbreken van goed beheer in Vietnam zelf. Af en toe maakte onze gids daarover opmerkingen en later heb ik er nog wat informatie over opgezocht. Zie Pagina Links
Tijdens onze boottocht hebben we alleen maar genoten en alle indrukken in beeld en hersenpan opgeslagen.

Het boegbeeld van alle boten van de Mekong wordt gekenmerkt door styllistische ogen om ze te beschermen tegen boze (water)geesten en om geluk te brengen.

Hoe eenvoudig de behuizing ook is, ook op boten, altijd hangt de schone was te drogen en meestal is er wel iets van een kruiden- of groententuintje, fruitbomen of een vrolijke potplant.

Ieder huis heeft ook op z'n minst 1 voorouderaltaar. Boeddhistische tempels en katholieke kerken zijn grotere manifestaties van het spirituele leven.

Onderweg bezochten we een complex waar o.a. rijst gepoft werd op tot gloeiend heet verhit zwart zand. Sommige korrels ploften vrolijk de pan uit, maar de massa van de gepofte rijst werd door een grote zeef in een eerste schifting van het zand gescheiden. Dat proces werd daarna verfijnd tot de gepofte rijst schoon gekaramelliseerd, verwerkt en verpakt kon worden. Hoewel het een moderne, ruime en goed geventileerde werkruimte was, is het poffen van de rijst door de vereiste verhitting zwaar en heet werk.

In de volgende ruimte werd kokos geperst, gekaramelliseerd en tot snoepjes verwerkt. De leeftijd van Vietnamezen vind ik altijd moeilijk te schatten. Ze lijken soms zo jong. Desgevraagd bleken deze vrouwen vrijwel allemaal al 20 jaar of ouder te zijn.

Het maken van rijstwijn. Door toevoeging van o.a. slangen, wint rijstwijn aan smaak en geneeskundige kracht - meent men. Dat levert in ieder geval een werkbank vol warm kleurige potten op.

Deze levende python dient een ander doel, waardoor zijn leven voorlopig nog verzekerd lijkt: hij was zojuist nog gebruikt voor een demonstratie voor een groepje toeristen.

Wij zouden op onze reis door Vietnam meer kleurige vogels in kooitjes zien dan in het wild, helaas.

Het volgende bezoek was aan een pottenbakkerij. De kegelvormige daken van de ovens hadden we al eens eerder gezien zonder te weten wat deze waren. Dit werd nu ook duidelijk.

In een grote hal werden verschillende soorten tuinpotten gemaakt van grijze klei. De hal is weliswaar aan verschillende kanten open, maar onder het golfplaten dak was het bijzonder warm. Geen pretje lijkt me, om hier de hele dag zwaar werk te verrichten.

We mochten foto's maken maar voor een praatje was geen tijd; er werd hard doorgewerkt. Ondertussen gaf onze gids toelichting. Voor het kleinere werk wordt de aloude draaischijf gebruikt.

We konden zien hoe voor de grotere potten mallen, die uit twee delen bestaan, worden gebruikt.

en deze onverwachte ontmoeting om op te vrolijken:

Buiten de hal stonden een aantal ovens en nu konden we de kegelvormige gebouwen, die we eerder vanaf het water hier en daar hadden opgemerkt, goed thuisbrengen.

De potten en beelden worden van onderen af in de ovens gestapeld. De ruimte die daarnaast overblijft, wordt opgevuld met de stenen, die meebakken en zorgen voor het vasthouden en verdelen van de hitte. In parken, luxe tuinen, op kleine balkons of zelfs op boten, overal worden potten voor tuinplanten, fruit of bonsais gebruikt. De bakstenen zie je overal gebruikt worden in de bouw. De oven wordt helemaal afgesloten en langzaam verhit. Het hele proces van verhitten en weer afkoelen kan wel 5 tot 6 dagen in beslag nemen. Bij de tweede oven op de foto is goed te zien aan de scheuren hoe de ovens zelf te lijden hebben onder het gebruik.

We konden een kijkje nemen in een lege oven en zien hoe hoog deze ovens wel zijn en ze worden echt tot de bovenste nok gevuld, voordat deze wordt afgesloten.